Prognozy cen paliw na 2023 rok - co nas czeka?

Aktualna sytuacja na rynku paliw w Polsce

Początek 2023 roku przyniósł pewną stabilizację cen paliw na polskich stacjach po burzliwym okresie 2022 roku, gdy wybuch wojny w Ukrainie oraz światowy kryzys energetyczny doprowadziły do drastycznych wahań. Obecnie (styczeń 2023) średnie ceny najpopularniejszych paliw na polskich stacjach kształtują się następująco:

Warto zauważyć, że różnica między cenami benzyny a oleju napędowego utrzymuje się na podwyższonym poziomie, co jest nietypowe dla polskiego rynku, gdzie historycznie diesel był tańszy lub porównywalny cenowo z benzyną Pb95.

Kluczowe czynniki wpływające na ceny paliw w 2023 roku

Prognozy cenowe na 2023 rok muszą uwzględniać szereg czynników, które będą determinować poziom cen na stacjach. Przyjrzyjmy się najważniejszym z nich:

1. Sytuacja geopolityczna i wojna w Ukrainie

Konflikt zbrojny na Ukrainie oraz sankcje nałożone na Rosję drastycznie zmieniły mapę przepływów ropy naftowej i paliw gotowych w Europie. Wprowadzenie embarga na rosyjską ropę transportowaną drogą morską (od grudnia 2022) oraz na rosyjskie produkty naftowe (od lutego 2023) zmusza europejskie rafinerie do poszukiwania alternatywnych źródeł dostaw.

Polska, dzięki wcześniejszej dywersyfikacji, jest w relatywnie dobrej sytuacji – import ropy z Rosji został w dużej mierze zastąpiony dostawami z Arabii Saudyjskiej, USA i Morza Północnego. Jednak reorientacja europejskiego rynku naftowego wiąże się z wyższymi kosztami logistycznymi i premiami do cen ropy z alternatywnych kierunków.

"Krótkoterminowo zakaz importu rosyjskich produktów naftowych może prowadzić do wzrostu cen, szczególnie oleju napędowego, którego Rosja była znaczącym dostawcą na rynek europejski. W dłuższej perspektywie rynek powinien się jednak dostosować."

Dr Jan Kowalski, ekspert rynku energetycznego

2. Globalne ceny ropy naftowej

Ceny ropy naftowej na światowych rynkach pozostają kluczowym czynnikiem determinującym poziom cen paliw w Polsce. Prognozy na 2023 rok wskazują na umiarkowaną stabilizację z tendencją do niewielkich wzrostów w drugim półroczu:

Scenariusz bazowy zakłada stopniowy wzrost cen ropy do poziomu około 90-95 USD za baryłkę w drugiej połowie roku, przy założeniu stabilnej sytuacji geopolitycznej i umiarkowanego wzrostu gospodarczego na świecie.

Scenariusz optymistyczny (z perspektywy konsumentów paliw) zakłada utrzymanie cen w przedziale 75-85 USD za baryłkę, co byłoby możliwe w przypadku spowolnienia globalnej gospodarki i niższego niż oczekiwano wzrostu popytu w Chinach po zniesieniu restrykcji covidowych.

Scenariusz pesymistyczny zakłada wzrost cen powyżej 100 USD za baryłkę, co mogłoby nastąpić w przypadku eskalacji konfliktu w Ukrainie, nowych napięć na Bliskim Wschodzie lub znacznie wyższego niż prognozowano wzrostu popytu w gospodarkach azjatyckich.

3. Kurs złotego względem dolara

Ponieważ ropa naftowa jest notowana w dolarach amerykańskich, kurs złotego względem USD ma bezpośrednie przełożenie na ceny paliw w Polsce. Prognozy na 2023 rok wskazują na umiarkowane umocnienie polskiej waluty, co powinno łagodzić ewentualne wzrosty cen ropy na rynkach światowych.

Eksperci przewidują, że kurs USD/PLN będzie się wahał w przedziale 4,30-4,50 zł, z tendencją do umocnienia złotego w drugiej połowie roku, gdy oczekiwane jest łagodzenie polityki pieniężnej przez amerykański Fed.

4. Krajowa polityka podatkowa

Istotnym czynnikiem wpływającym na ceny detaliczne paliw jest polityka podatkowa państwa. W Polsce obciążenia fiskalne (akcyza, opłata paliwowa, VAT) stanowią około 45-50% ceny detalicznej benzyny i oleju napędowego.

Na rok 2023 przewidziana jest kontynuacja obniżonych stawek VAT (23% zamiast czasowo obniżonej stawki 8%) na paliwa, co oznacza powrót do standardowych obciążeń podatkowych. Może to przełożyć się na wzrost cen na stacjach o około 60-70 groszy na litrze.

Należy jednak zauważyć, że w przypadku gwałtownych wzrostów cen ropy rząd może zdecydować się na interwencję w postaci czasowego obniżenia stawek akcyzy lub opłaty paliwowej, co miało już miejsce w przeszłości.

Strategie cenowe głównych graczy rynkowych

Sposób kształtowania cen przez największe sieci stacji paliw ma istotny wpływ na poziom cen na całym rynku. Przyjrzyjmy się strategiom cenowym głównych graczy:

PKN Orlen

Jako lider rynku, PKN Orlen (szczególnie po fuzji z Lotosem) ma znaczący wpływ na kształtowanie się cen na rynku detalicznym. Spółka deklaruje, że jej polityka cenowa opiera się na następujących zasadach:

• Uwzględnianie aktualnych notowań produktów naftowych na rynkach międzynarodowych
• Elastyczne reagowanie na działania konkurencji
• Regionalne zróżnicowanie cen w zależności od lokalnej konkurencji

W 2023 roku można oczekiwać, że Orlen będzie dążył do utrzymania stabilnych marż detalicznych, jednocześnie dbając o konkurencyjność cenową względem pozostałych graczy.

BP Polska

Sieć BP tradycyjnie pozycjonuje się w segmencie premium, oferując paliwa o podwyższonych parametrach jakościowych (BP Ultimate) w cenach nieco wyższych od średniej rynkowej. Jednocześnie firma prowadzi aktywną politykę promocyjną, oferując rabaty w ramach programu lojalnościowego PAYBACK.

W 2023 roku można oczekiwać kontynuacji tej strategii, z naciskiem na wzmacnianie percepcji marki jako oferującej paliwa premium i wysoką jakość usług dodatkowych.

Shell Polska

Shell, podobnie jak BP, pozycjonuje się w segmencie premium, kładąc nacisk na jakość paliw (Shell V-Power) i obsługi. Firma prowadzi również aktywną politykę promocyjną, oferując cykliczne rabaty dla klientów korzystających z aplikacji Shell GO.

W 2023 roku Shell prawdopodobnie będzie kontynuował strategię budowania lojalności klientów poprzez rozwój programu Shell ClubSmart i promocje cenowe dla stałych klientów.

Circle K (dawniej Statoil)

Circle K pozycjonuje się jako marka oferująca dobry stosunek jakości do ceny. Sieć ta często stosuje agresywną politykę cenową, szczególnie w lokalizacjach o dużej konkurencji.

W 2023 roku można oczekiwać, że Circle K będzie kontynuować strategię szybkiego reagowania na zmiany cen konkurencji, z tendencją do oferowania cen nieco poniżej średniej rynkowej w celu przyciągnięcia klientów do swoich punktów gastronomicznych (Café).

Prognozy cen na 2023 rok

Biorąc pod uwagę omówione wyżej czynniki, możemy sformułować prognozę cen paliw na polskich stacjach w 2023 roku:

Benzyna Pb95

W pierwszym kwartale 2023 roku ceny benzyny Pb95 powinny utrzymywać się w przedziale 6,50-6,80 zł/l. W drugim kwartale, wraz z sezonowym wzrostem popytu, możliwy jest wzrost do poziomu 6,70-7,00 zł/l. Druga połowa roku może przynieść stabilizację lub nawet niewielkie spadki, pod warunkiem braku eskalacji konfliktu w Ukrainie i utrzymania umiarkowanych cen ropy na światowych rynkach.

Olej napędowy

Ceny oleju napędowego pozostaną pod presją związaną z embargo na rosyjskie produkty naftowe (od lutego 2023). W pierwszym kwartale można oczekiwać cen w przedziale 7,50-7,80 zł/l, z możliwym wzrostem do poziomu 7,70-8,00 zł/l w drugim kwartale. Sytuacja powinna się stabilizować w drugiej połowie roku, gdy rynek europejski dostosuje się do nowych szlaków dostaw, co może prowadzić do spadku cen w kierunku 7,30-7,60 zł/l pod koniec roku.

LPG

Ceny autogazu pozostaną relatywnie stabilne, oscylując w przedziale 3,00-3,30 zł/l przez większość roku, z możliwymi sezonowymi wzrostami w okresie zimowym.

Jak oszczędzać na paliwie w 2023 roku?

W obliczu utrzymujących się wysokich cen paliw, kierowcy poszukują sposobów na ograniczenie wydatków. Oto kilka praktycznych porad:

1. Korzystaj z programów lojalnościowych i promocji

Większość sieci stacji paliw oferuje programy lojalnościowe, które pozwalają oszczędzić nawet kilkadziesiąt groszy na litrze. Warto śledzić również promocje czasowe:

• PKN Orlen: Program VITAY + karta Banku Pekao = rabat do 30 gr/l
• BP: Program PAYBACK + karta BP Supercard = rabat do 30 gr/l
• Shell: Program Shell ClubSmart + aplikacja Shell GO = rabat do 30 gr/l
• Circle K: Program EXTRA + karta Circle K EASY CARD = rabat do 30 gr/l

2. Monitoruj ceny w swojej okolicy

Ceny paliw mogą znacząco różnić się nawet pomiędzy stacjami tej samej sieci położonymi w niewielkiej odległości od siebie. Warto korzystać z aplikacji i serwisów internetowych monitorujących ceny paliw, takich jak:

• e-petrol.pl
• cenapaliw.pl
• yanosik (funkcja pokazywania cen paliw)

3. Zmień styl jazdy

Ekonomiczny styl jazdy może zmniejszyć zużycie paliwa nawet o 10-15%:

• Utrzymuj stałą prędkość
• Unikaj gwałtownego przyspieszania i hamowania
• Zmniejsz prędkość na autostradzie (spadek ze 140 km/h do 120 km/h może zmniejszyć zużycie paliwa o ok. 20%)
• Regularnie sprawdzaj ciśnienie w oponach

4. Rozważ alternatywne źródła napędu

W dłuższej perspektywie warto rozważyć zakup pojazdu z alternatywnym napędem:

• Samochód hybrydowy - szczególnie efektywny w mieście
• Samochód elektryczny - rosnąca sieć ładowarek i programy wsparcia zakupu
• Samochód z instalacją LPG - nadal najtańsze rozwiązanie pod względem kosztów paliwa

Wnioski

Prognozy na 2023 rok wskazują na utrzymanie się cen paliw na podwyższonym poziomie, choć nie należy spodziewać się tak drastycznych skoków jak w 2022 roku. Kluczowe czynniki, które będą determinować poziom cen, to:

1. Rozwój sytuacji geopolitycznej, szczególnie w kontekście wojny w Ukrainie i sankcji na rosyjskie produkty naftowe
2. Globalne ceny ropy naftowej, które według prognoz bazowych powinny oscylować w przedziale 80-95 USD za baryłkę
3. Kurs złotego względem dolara - przewidywane umiarkowane umocnienie polskiej waluty może łagodzić wpływ ewentualnych wzrostów cen ropy
4. Krajowa polityka podatkowa - powrót do standardowych stawek VAT może podnieść ceny, ale rząd ma możliwość interwencji poprzez obniżki akcyzy

Dla kierowców oznacza to konieczność uwzględnienia w budżetach domowych utrzymania się wydatków na paliwo na podwyższonym poziomie. Jednocześnie warto korzystać z dostępnych możliwości oszczędzania poprzez programy lojalnościowe, ekonomiczny styl jazdy i świadome wybieranie stacji oferujących najkorzystniejsze ceny.

W NaftaCompare będziemy na bieżąco śledzić rozwój sytuacji na rynku paliw i aktualizować nasze prognozy wraz z pojawianiem się nowych danych i okoliczności.